Thành phố Hồ Chí Minh nằm trong vùng kinh tế trọng điểm phía Nam, là trung tâm trung tâm kinh tế của cả nước (Thành phố Hồ Chí Minh chiếm 0,6% diện tích cả nước, 9% dân số cả nước, đóng góp gần 22% GDP và khoảng 28% tổng thu ngân sách quốc gia). Ngoài vị thế là vùng đô thị trung tâm, thành phố Hồ Chí Minh còn là đầu mối liên kết các vùng kinh tế, vùng kinh tế trọng điểm phía Nam, vùng đồng bằng sông Cửu Long, vùng Tây Nguyên và vùng duyên hải Nam Trung Bộ.
Theo tinh thần Nghị quyết 16 của Bộ Chính trị về phương hướng, nhiệm vụ phát triển Thành phố Hồ Chí Minh đến năm 2020, Thành phố đã có những chuyển biến hết sức tích cực. Bốn mục tiêu phát triển Thành phố bao gồm bảo đảm tốc độ tăng trưởng kinh tế và hướng đến kinh tế tri thức; nâng cao chất lượng môi trường sống và làm việc; quản trị đô thị hiệu quả; tăng cường sự tham gia quản lý của người dân - phát huy trí tuệ nhân dân luôn được chính quyền thành phố quan tâm hàng đầu.
Đánh giá tầm quan trọng của việc phát triển Thành phố, ngày 24/11/2017 Quốc hội đã ban hành Nghị quyết số 54/2017/QH14 về thí điểm cơ chế, chính sách đặc thù phát triển Thành phố Hồ Chí Minh. Nghị quyết số 54 được xem là một quyết sách quốc gia đột phá không chỉ giúp Thành phố phát huy tốt hơn các lợi thế tự nhiên của mình mà còn giúp Thành phố đột phá về thể chế, mở rộng hợp tác quốc tế, phát triển nhanh và bền vững.
Những cơ chế, chính sách đặc thù phát triển TP.Hồ Chí Minh mà Quốc hội thông qua trong khuôn khổ Nghị quyết 54/2017/QH14 được cho rằng sẽ “cởi trói” mọi nguồn lực, là cơ hội lớn cho thành phố phát triển. Hội đồng Nhân dân TP. HCM cũng đã thông qua các nghị quyết để triển khai thực hiện thí điểm cơ chế, chính sách đặc thù này.
Việc triển khai cơ chế đặc thù cho TP.Hồ Chí Minh là một bước đột phá trong xây dựng chính sách của nhà nước và dự kiến sẽ đem lại nhiều thuận lợi cho sự phát triển của các khu vực kinh tế tại Thành phố Hồ Chí Minh. Tuy nhiên, với thực tiễn phát triển kinh tế, văn hóa – xã hội của Thành phố cũng như thực tiễn triển khai thực hiện Nghị quyết 54 của Quốc hội, chính quyền và nhân dân thành phố đang phải đối mặt với nhiều khó khăn, thách thức. Những vấn đề có thể thấy rõ như tốc độ phát triển kinh tế chưa cao, các nguồn lực còn hạn chế, chính sách an sinh xã hội, chất lượng giáo dục và đào tạo, vấn đề chăm sóc sức khỏe, đời sống văn hóa tinh thần của người dân chưa thực sự đáp ứng tiêu chí của khu đô thị thông minh và hiện đại.
Việc triển khai cụ thể chính sách này vẫn còn rất mới mẻ và cần phải được nghiên cứu, đánh giá một cách thấu đáo từ nhiều góc độ khác nhau, cũng như học hỏi nghiên cứu kinh nghiệm của các quốc gia trong khu vực và trên thế giới đã từng triển khai cơ chế đặc thù cho thành phố lớn. Xuất phát từ những nhận định trên, Trường Đại học Luật TP. Hồ Chí Minh sẽ tiến hành tổ chức Hội thảo “Quy định pháp luật đặc thù về phát triển Tp. Hồ Chí Minh và kinh nghiệm nước ngoài”.
Hội thảo sẽ diễn ra vào ngày 14/12/2018 và tập trung vào các vấn đề sau:
- Các khía cạnh pháp lý của cơ chế đặc thù theo Nghị quyết 54/2017/QH14;
- Các biện pháp, giải pháp pháp lý cần thiết cho cơ chế đặc thù;
- Những khó khăn, thách thức, các vấn đề thực tiễn có thể phát sinh trong quá trình thực hiện;
- Kinh nghiệm quốc tế trong xây dựng mô hình quản lý đặc thù cho các thành phố lớn.
Hội thảo đã nhận được sự quan tâm của nhiều nhà nghiên cứu, nhà quản lý, học giả và các chuyên gia ở trong và ngoài nước như Anh, Estonia, Hoa Kỳ, Singpapore ...
Các trao đổi, thảo luận trong khuôn khổ hội thảo cũng sẽ đóng góp tích cực cho hoạt động nghiên cứu và giảng dạy tại các cơ sở đào tạo tại TP. HCM và có thể góp phần tư vấn chính sách cho các cơ quan chức năng.
Nguồn: Ban chuyên môn